Mm, 19-okt-2008
Vele miljoenen overheidsgeld zoek in IJsland
In de loop van oktober bleek dat gemeentelijke en provinciale overheden vele miljoenen euro's hebben uitstaan bij IJslandse banken.
Stukje bij beetje komt de ellende aan het licht. Ook semi-overheidsinstellingen zitten in de problemen. Naar nu blijkt zijn er honderden miljoenen euro's gestald in IJsland. Uit een inventarisatie die staatssecretaris Ank Bijleveld van Binnenlandse Zaken naar de Tweede Kamer heeft gestuurd blijkt dat vijftien gemeenten, twee provincies en een waterschap in totaal 225,8 miljoen euro hebben uitstaan bij de noodlijdende banken Lehman Brothers, Landsbanki Islands en Kaupthing HF Investment Bank.
Momenteel zijn de volgende bedragen bekend:
- Provincie Noord-Holland: 78 miljoen bij Landsbanki, 20 miljoen bij Lehman Brothers
- Provincie Groningen: 20 miljoen bij de Kaupthing bank, 10 miljoen bij Landsbanki
- Kerncentrale Borssele: 25 miljoen bij Landsbanki
- Amstelveen: 15 miljoen bij Landsbanki
- Goes: 12 miljoen bij Icesave (Landsbanki)
- Pijnacker-Nootdorp: 12 miljoen bij Icesave (Landsbanki)
- Dordrecht: 11 miljoen
- Den Haag: 10 miljoen bij Landsbanki
- Texel: 8 mln miljoen Landsbanki
- Opmeer (NH): 7 miljoen bij Landsbanki
- Provincie Zeeland: 5 miljoen bij Lehman Brothers
- Waterschap Roer en Overmaas: 5 miljoen
- Graafstroom: 3,3 miljoen
- Alphen a/d Rijn en Veere: elk 3 miljoen bij Landsbanki
- Zundert: 2,5 miljoen bij Landsbanki
- Scherpenzeel: 2,3 miljoen bij Kaupthing
- Woudenberg, Asten en Naarden: elk 1 miljoen bij Landsbanki
De vraag is hoeveel van dit publieksgeld ooit zal terugvloeien naar Nederland.
Staatssecretaris Bijleveld kondigde vrijdag aan dat het ministerie van Binnenlandse Zaken gaat onderzoeken of er gemeenten en provincies zijn die geld hebben geleend om dat vervolgens tegen een hogere rente bij een andere bank weg te zetten.
Noord-Holland legt beslag
In een poging toch het nodige terug te krijgen heeft de provincie Noord-Holland in Nederland en andere Europese landen beslag laten leggen op eigendommen van IJslandse banken. Volgens Commissaris van de koningin in Noord-Holland, dhr. Harry Borghouts in een
interview bij RTL is het beslag gelegd ook namens de andere gemeenten en provincies.
De commissaris lichtte zaterdag in het radioprogramma Kamerbreed één en ander toe. De provincie Noord-Holland heeft 78 miljoen euro uitstaan bij een IJslandse bank en volgens de commissaris is de waarde van de bezittingen hoger dan het geld dat Noord-Holland op IJslandse banken heeft staan.
DNB had moeten waarschuwen
Volgens de Noord-Hollandse gedeputeerde Ton Hooijmaijers in een
artikel in Het Financieele Dagblad hebben zowel De Nederlandsche Bank en het ministerie van Financiën de verzekering gegeven dat de provincie het geld bij Landsbanki kon laten staan. Toen Hooijmaijers vroeg of het nog wel veilig was om geld onder te brengen bij de IJslandse bank Landsbanki was het antwoord "Blijf zitten waar je zit".
In een
interview voor BNR zegt Hooijmaijers dat DNB hem adviseerde: "Trek niet alles in één keer weg, dan bevorder je de paniek".
Zoals ook in
dit onderwerp in EénVandaag te horen is, begonnen de problemen al eerder en had de IJslandse bank Icesave al afspraken met DNB naast zich neergelegd. Helaas kon DNB wettelijk gezien weinig maatregelen nemen en wilde ze ook geen run op IJsland veroorzaken door publiekelijk te waarschuwen. De gemeenten verwijten DNB dat deze ook geen stille hints heeft gegeven waardoor zij nu hun vele miljoenen dreigen kwijt te raken.
Wet Fido
De (semi)overheden met spaargeld in IJsland, benadrukken dat zij handelden binnen de Wet Fido. De Wet Fido is ingevoerd nadat de provincie Zuid-Holland geld verloor in de jaren negentig door te beleggen in Ceteco-aandelen.
De Wet Fido verbiedt overheden riskant te beleggen, in bijvoorbeeld aandelen. Gemeenten stellen dat sparen in IJsland volgens ratingvaststellers als Moody's niet riskant was. De geplaagde IJslandse banken kregen van de ratingagency's hoge ratings. Zo had Landsbanki een A-status en een betere liquiditeitspositie dan bijvoorbeeld ING.
Geen garantie voor (semi-)overheden
Helaas houdt het niet op bij de lagere overheden. Ook andere publieke instellingen dreigen het schip in te gaan. Bij Kerncentrale Borssele gaat het om 25 miljoen en bij Waterschap Roer en Overmaas om 5 miljoen euro. Naar verluidt zou De Vrije Universiteit in Amsterdam enkele miljoenen hebben belegd in de IJslandse bank Kaupthing die op omvallen staat. In tegenstelling tot het spaargeld van particulieren is (semi-)overheidsgeld niet gegarandeerd onder het
depositogarantiestelsel.
Uitstaande leningen bieden perspectief
Omdat een groot deel van het spaargeld en de deposito's is uitgeleend aan bedrijven, hoeven de huidige problemen nog niet te betekenen dat al het geld definitief verloren is. Landsbanki leende bijvoorbeeld 600 mln euro uit aan Nederlandse bedrijven. Deze leningen kunnen natuurlijk worden gebruikt om langzaam maar zeker de tegoeden van Nederlandse overheden en spaarders weer terug te betalen.
Zie ook deze artikelen:
© 2005-2024 Spaarbaak. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de auteur. Alhoewel deze uitgave met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kunnen aan deze uitgave geen rechten worden ontleend.
Meer nieuws:
